مخالفت مجلس ایران با دو فوریت طرح نجات دریاچه ارومیه

مخالفت مجلس ایران با دو فوریت طرح نجات دریاچه ارومیه نمایندگان مجلس ایران در جلسه روز سه شنبه، ۲۵ مرداد (۱۶ اوت)، با دو فوریت طرح جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه از طریق انتقال و پمپاژ آب از رودخانه های ارس و سیلوه، مخالفت کردند و این طرح به صورت عادی در کمیسیون مربوطه بررسی خواهد شد. نمایندگان موافق دو فوریت طرح معتقدند که خشک شدن دریاچه ارومیه باعث پراکنده شدن نمک و بروز یک فاجعه زیست محیطی در شماری از استان های کشور می شود و دولت این بحران را نادیده گرفته است. ه گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)جواد جهانگیر زاده، نماینده موافق دو فوریت طرح گفت: “اگر این دریاچه خشک شود در بسیاری از استانها باران نمک را شاهد خواهیم بود و آثار حیاتی ناشی از مرگ دریاچه ارومیه ۱۳میلیون نفر را آواره خواهد کرد.” به گفته آقای جهانگیرزاده، در مصوبات سفرهای استانی دولت در سال ۸۷ دو هزار و۷۰۰ میلیارد تومان برای احیای این دریاچه مصوب شده بود اما یک ریال هم هزینه نشد و “این کم کاری و قصور” دولت است. اما نمایندگان مخالف، اصرار بر بررسی سریع این طرح را اقدامی از سر احساسات دانستند و گفتند که طرح نیاز به بررسی جامع دارد. نورالله حیدری نماینده مخالف با دوفوریت طرح گفت:”آیا در مناطقی که پیش بینی شده انتقال آب از آن جا صورت گیرد، پیش بینی مشکلات مردم هم شده است؟” به گفته آقای حیدری “ قرار نیست برای آباد کردن یک منطقه، مناطق دیگر را خراب کنیم।” پس از رای گیری، برای دو فوریت طرح انتقال آب برای نجات دریاچه ارومیه ۵۷ نماینده موافق، ۹۴ نفر مخالف و ۲۵ نفر رای ممتنع دادند و در نتیجه نمایندگان این طرح را به صورت عادی بررسی خواهند کرد. همزمان با آغاز فصل گرما در ایران، گزارش ها از ارومیه حاکی از آن بود که دامنه خشک شدن دریاچه این شهر همچنان رو به افزایش است. حسن عباس نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در بهار امسال اعلام کرد که “در حال حاضر ۵۳ درصد از مساحت این دریاچه که افزون بر سه هزار کیلومتر مربع می شود، خشک و تبدیل به شوره زار شده و میزان غلظت نمک آن نیز به بیش از ۴۰۰ گرم در لیتر رسیده است.” به گفته کارشناسان مسائل محیط زیست ایران، گسترده شدن نمک دریاچه ارومیه می تواند تمامی باغهای انگور ارومیه و باغ های سیب آن منطقه را با خطر نابودی روبرو کند و به مانند ضایعات عظیمی که خشک شدن دریاچه هامون بر اقلیم سیستان و بلوچستان (درشرق ایران) گذاشت، خشک شدن دریاچه ارومیه، می تواند اکوسیستم مناطق اطراف را تحت تاثیر قرار دهد. تخریب اکوسیستم بسیاری از تالاب های طبیعی و دریاچه های ایران در سال های اخیر خشک شده اند یا از وسعت آنها به شدت کاسته شده است. مقامات دولت این کشور می گویند که دو دوره خشکسالی در دهه اخیر، عمده ترین عامل مشکلاتی بوده که برای این تالاب ها و دریاچه ها پیش آمده است. اما بعضی از کارشناسان و علاقه مندان به محیط زیست، سیاست های دولت را که به سدسازی، حفر چاه های عمیق و گسترش زمین های کشاورزی در بالا دست این منابع آبی انجامیده از عوامل اصلی بحران موجود می دانند. یازده رود آب شیرینی که به دریاچه ارومیه سرازیر بوده به علت سدهایی که در مسیر رودخانه ها ساخته شده، مسدود شده است। بر روی برخی از این رودها چند سد زده شده است। کارشناسان محیط زیست همچنین عبور بزرگراه شهید کلانتری از دریاچه ارومیه را یکی از عوامل تخریب این دریاچه می دانند। هدف از احداث این بزرگراه نزدیک کردن شهر ارومیه به شهر تبریز بوده است. حدود چهارده کیلومتر خاک ریزی در داخل دریاچه صورت گرفته است. مختل شدن چرخه آب از شمال به جنوب دریاچه باعث شده است که با ازدیاد شوری بخش جنوبی، مهمترین کانون زیستی این دریاچه رو به مرگ برود. به گفته کارشناسان همچنین پسروی آب دریاچه باعث شده که در شرق و جنوب دریاچه شوره زارهایی به وجود آید که به باغات این منطقه آسیب فراوانی وارد کرده و بر اثر غیرقابل زرع شدن زمین های کشاورزی، دهها روستای این منطقه متروکه شده اند. دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی ایران و در عین حال دومین دریاچه آب شور جهان محسوب می شود। در حالی که اکنون خبری میشنویم در مورد: جزئیات طرح انتقال آب خزر به مرکز کشور/ تدوین سناریوهای پیشنهادی وزیر نیرو اظهار داشت: آنچه که مهم است اینکه ما به دنبال آن هستیم تا بخش خصوصی وارد عمل شود و با تضامین و شرایطی که از سوی وزارت نیرو و یا دولت در نظر گرفته می شود سرمایه گذاری کند. کد خبر: ۲۱۴۴۲۸ وزیر نیرو از مذاکره با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای جلب مشارکت در طرح انتقال آب دریای خزر به مرکز کشور خبر داد و گفت: در این زمینه سناریوهایی نیز تدوین و در قالب آن مذاکره صورت می‎گیرد، اما فعلا امکان استفاده صنعتی آن بررسی شد. مجید نامجو در گفتگو با مهر با تشریح جزئیات و برنامه های انتقال آب بین حوزه ای و مباحثی که در مورد انتقال آب دریای خزر به نقاط مرکزی کشور مطرح شده است، گفت: یک نگاه کلی به بخش آب در مورد استفاده از ذخایر بی پایان آبی در جنوب و شمال کشور وجود دارد و این موضوع مورد توجه وزارت نیرو است. وزیر نیرو اظهار داشت: آنچه که مهم است اینکه ما به دنبال آن هستیم تا بخش خصوصی وارد عمل شود و با تضامین و شرایطی که از سوی وزارت نیرو و یا دولت در نظر گرفته می شود سرمایه گذاری کند. نامجو با اشاره به اینکه هزینه این کارها که تاکنون هم در کشور در سطح وسیعی انجام نشده بسیار سنگین است، تاکید کرد: اینکه بخواهیم آب را از دریای خزر به نقاط مرکزی کشور منتقل کنیم و یا از دریای عمان و خلیج فارس این کار انجام شود، نیازمند سرمایه گذاری مناسبی است. وی خاطرنشان کرد: به صورت کلی سرمایه گذاران مختلفی به صورت مرتب با وزارت نیرو در ارتباط و مذاکره هستند که بتوان به یک قیمتی دست یافت تا از طریق آن بخش خصوصی بتواند با استفاده از آب منتقل شده، یک کار اقتصادی انجام دهد که بازگشت سرمایه را نیز تضمین کند. وزیر نیرو افزود: در حال حاضر انجام اینگونه اقدامات در دست مذاکره بوده و آنچه که به آن تاکنون رسیدیم این است که برای مصارف بخش صنعت این کار به خوبی قابل انجام است و اگر صنایع بخواهند از این آب استفاده کنند برای آنها اقتصادی بوده و صرفه دارد. نامجو تصریح کرد: اما برای بخش کشاورزی هنوز به عدد و رقمی نرسیده ایم. به صورت کلی ما برای این موضوع سناریوهایی را تعریف کردیم و در پی آن هم در حال مذاکره با سرمایه گذاران هستیم. این بحث در وزارت نیرو به نحوی است که از مدت ها پیش مطرح و همواره در مورد آن کارشناسی صورت می گیرد. به گزارش مهر، بر اساس برنامه ریزی ای که اخیرا توسط دولت در زمینه انتقال آب بین حوزه ای انجام شد، وزارت نیرو باید هرچه سریعتر نسبت به شروع عملیات آبرسانی از دریای مازندران به شرق کشور در سال 1390اقدام کند. علاوه بر این طی ماه های گذشته برخی دیگر از اظهارنظرها نیز در این زمینه مطرح بوده است به نحوی که نمایندگان مردم قم در مجلس برای اجرای طرح انتقال آب به قم نام دریای خزر را مطرح کردند و حتی به جزئیات برگزاری جلساتی با حضور استانداران مازندران و سمنان نیز اشاره شد. همچنین برخی مباحث نیز پس از وقوع خشکی بخشی از دریاچه ارومیه مطرح شد که در بخش انتقال آب بین حوزه ای علاوه بر نام برخی رودخانه های واقع در غرب کشور مانند ارس و قزل اوزن، نام دریای خزر نیز وجود دارد. انتقال آب دریای خزر به سمنان هم طرحی بوده است که در آبان ماه امسال با حضور وزیر نیرو، نماینده دامغان، معاون وزیر در امور آب و آبفا و برخی دیگر از مسئولان وزارت نیرو بررسی و پیرامون آن مباحثی مطرح شد.